یک رویداد همه گیر اسرار آمیز در کیهان در حال ِ وقوع است. کهکشان ها با مرگ زودرس مواجه شده و بنا به دلایل نامعلومی ناپدید می شوند.

چه چیزی باعث نابودی آنهاست؟ اخترشناسان به دنبال پاسخ هستند. دانشمندان در مطالعه ای جدید در مرکز تحقیقات بین المللی اخترشناسی رادیویی ICRAR اعلام کرده‌اند که تهی شدگی گاز بیشتر از آنچه تصور میشد، رخ می دهد. ICRAR یک پروژه تحقیقاتی مشترک میان دانشگاه کرتین و دانشگاه غرب استرالیا می باشد. بررسی ۱۱ هزار کهکشان حاکی از آن است که گاز در حال ربوده شدن از این کهکشان هاست. در واقع کهکشان ها بدون گاز قادر به ساخت ستارگان جدید نبوده و به سوی مرگ و نابودی حرکت می کنند.

وجوه اشتراک تمامی این کهکشان های پژمرده چیست؟ به اعتقاد محققان، همه آنها در هاله ای از ماده تاریک واقع شده اند. ماده تاریک ماده ای مرموز و نامرئی است که ۲۷ درصد از کیهان را تشکیل داده و بیشتر از روی اثرات گرانشی روی اجرامی مثل ِ ستارگان و کهکشان ها قابل شناسایی است، در حالی که ماده معمولی  فقط ۵ درصد را تشکیل داده و انرژی تاریک که به سرعت انبساط کیهان می افزاید ۶۸ درصد جهان را تشکیل داده است.

“توبى براون”، رهبر تحقیقات و دانشجوی دکتری در ICRAR در گزارشی جدید خاطر نشان کرد: کهکشان ها در طول عمرشان می توانند در هاله هایی با اندازه های مختلف سکونت گزینند، از اجرام کهکشان راه شیری ما گرفته تا هاله هایی هزاران بار بزرگتر از آن. با به دام افتادن کهکشان ها در این هاله های بزرگ، پلاسماى میان کهکشانی ابر داغ ِ زمینه را برای از بین بردن گازها در طی فرایندی سریع فراهم می آورد که آن را تهی شدگی پر فشار یا ram-pressure stripping می نامند.

“براون” این فرایند را به یک دستگاه جاروب کهکشانی بسیار بزرگ تشبیه می کند که با حرکت خود در کیهان، گاز را از بین می برد. یافته های قبلی از تهی شدگی گاز در دسته های کهکشانی بزرگ خبر داده‌اند. اما آخرین یافته ها، نشان می دهد که این پدیده در مجموعه ای کوچکتر از کهکشان ها و ماده تاریک به وقوع می پیوندد. “براون” گفت: بر طبق یافته های ما، این شیوه ی حذف گازها در اثر پدیده فوق الذکر، احتمالا عامل اصلی برای خاموشی کهکشان هاست. یعنی با اتمام گاز کهکشان ها، زمان مرگ شان فرا می رسد. گازهای کهکشان ها به طرق مختلفی می تواند خاتمه یابد، اما بیشتر آنها فرآیندهای نسبتا آهسته ای را شامل می شوند. با این حال، فرآیند تهی شدگی پر فشار به آهستگی روی نمی دهد. “براون” در پایان اظهاراتش اینطور گفت: آنچه این فرایند تهی شدگی انجام می دهد، عبارت است از ضربه زدن به سر کهکشان و ربودن گاز آن در زمانی بسیار کوتاه؛ یعنی در حدود ده ها میلیون سال که این میزان به لحاظ اخترشناسى بسیار سریع محسوب می گردد.